Wie was Rosa Boekdrukker?
In Stadsdeel De Baarsjes zijn twee basisscholen vernoemd naar verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog maar wie waren zij eigenlijk en wat hebben zij betekend en gedaan?
Rosa Boekdrukker werd als Rosa Hirsch in 1908 in Ostrowo (Polen) geboren. Na de Eerste Wereldoorlog verhuisde zij met haar familie naar Berlijn waar haar vader een kosjere bakkerij begon. Rosa werd kleuterleidster en emigreerde in 1933 als pionier naar Palestina. Daar leerde zij Nico Boekdrukker uit Nederland kennen en trouwde met hem. Vanwege de gezondheid van Nico kwamen ze in 1937 samen naar Amsterdam. Rosa was een van de organisatoren van de beroemde Februaristaking die nog elk jaar wordt herdacht bij de Dokwerker. Op 9 april 1941 werd zij door de Duitsers gearresteerd.
In een brief van 18 mei 1945, die pas na haar overlijden in 1982 werd gevonden, beschrijft zij wat ze in de Tweede Wereldoorlog had meegemaakt.
'Ik stelde al mijn kracht in dienst van de Communistische Partij omdat ik iets aan de verbetering van de maatschappij wilde doen. Toen de Duitsers het kleine Nederland overvielen, leeg plunderden en het volk alle vrijheid ontnamen, vonden zij hier in Amsterdam de grootste tegenstand. In februari 1941 begonnen zij met de jodenvervolging.'
Vele bedrijven en openbare diensten staakten op 25 en 26 februari tegen de jodenvervolging.
'Onze partij had deze staking voorbereid en werd daar ook verantwoordelijk voor gehouden. Er werden communisten gearresteerd, 22 leden van de partij werden berecht, twintig mannen en twee vrouwen waaronder ik.'
In de brief beschrijft zij ook hoe slecht het leven in de kampen was en hoe vrouwen in veewagens (in de regen en de kou) van kamp naar kamp werden getransporteerd omdat de Engelsen en Amerikanen steeds verder Duitsland binnendrongen.
Via de Britse regering kreeg Rosa toestemming om in 1947 weer naar Palestina terug te keren. Daar woonden ook haar vader en moeder. In Haifa werd zij weer kleuterleidster en trouwde met Wolf Wolfs. Over haar vreselijke ervaringen in de oorlog sprak zij met weinig mensen behalve enkele goede vrienden. Zelfs haar zoon uit haar tweede huwelijk kwam er pas na haar dood achter wat zijn moeder in de oorlog had beleefd.
Bron: Het dagelijks leven in De Baarsjes, 1940-1945. Uitgave Stadsdeel De Baarsjes, mei 2000.
